Angst bij paardrijden overwinnen
Als instructeur gespecialiseerd in de begeleiding van ruiters met angst weet ik dat angst bij paardrijden vrij veel voor komt en gelukkig wordt het steeds minder een taboe.
Maar wat is dat nou precies, die angst bij paardrijden en wat kun je er aan doen ?
En wat wil je er aan doen ?
Is jouw verlangen groter dan je angst ?
Reële of irreële angst
Angst is een basisemotie die waarschuwt voor gevaar en biologisch gezien heel handig als het een reële angst betreft . Emoties zetten het lichaam aan tot actie en als je bang bent is het dus goed dat je lichaam je in staat stelt om actie te kunnen ondernemen. Wegrennen voor de leeuw … Maar dan alleen als de leeuw ook honger heeft en achter je aan kan rennen.
In bovenstaand stukje staat één heel belangrijk woord “reële”. Bij angst maken we namelijk onderscheid tussen reële angst en irrieële angst waarbij het gaat om het inschatten van de risico’s..
Hoe ik het meestal uitleg:
Reële angst is vaak een concrete angst met aanwijsbare oorzaak die van buiten komt.
Irreële angst is een vage angst die van binnenuit komt zonder duidelijke oorzaak: het bekend “wat-als” denken.
Angst bij paardrijden, alleen angst om te vallen ?
Als je gaat kijken naar angst bij paardrijden zijn er ontzettend veel variaties mogelijk. Je kunt wel bang zijn op het ene paard en niet op het andere, wel in de bak durven rijden maar niet buiten (of omgekeerd). Bang zijn om te vallen, om heel hard te gaan, om het niet goed te doen …
De oorzaak van je angst kan ook heel verschillend zijn. Misschien ben je over het algemeen een angstig of onzeker persoon, heb je een trauma (bv ernstige val) meegemaakt, een aaneenschakeling van iets minder positieve ervaringen, ben je moeder geworden en daarmee bewuster van de risico’s, of heb gehoord over een heftig paardenongeval of heb je geen flauw idee waarom je bang bent.
Doordat er zoveel verschillende oorzaken zijn en zoveel verschillende vormen is er ook geen standaard oplossing voor angst. Aan de ene kant is dat misschien jammer, aan de andere kant geeft het ook hoop. Want er zijn veel mogelijkheden en (deel)oplossingen mogelijk.
Begeleiding bij paardrij angst.
De relatie met je paardrij instructeur
Als je angst hebt met paardrijden is een vertrouwensrelatie met je instructeur belangrijk. Jij bent als ruiter degene die het tempo bepaalt als kan je instructeur soms liefdevol een aanmoediging geven dat iemand echt wel een stapje verder kan als de basis daarvoor gelegd is.
Opmerkingen als “stel je niet aan” zijn niet helpend in mijn optiek.
In mijn individuele begeleiding van ruiters met angst komen een paar dingen altijd terug:
De relatie met je paard
Belangrijke uitgangspunten vind ik de relatie met het paard op de grond en in hoeverre er aan de basisvoorwaaren van paard-zijn voldaan wordt. Een paard wat 24-uur per dag alleen op stal met 1x per dag 2 kilo haver (om maar even het meest extreme geval te noemen) heeft alle reden geen relaxed (rij)paard te zijn.
De comfortzone
Heel belangrijk vind ik het niet buiten de comfortzone gaan maar d.m.v. positieve herinneringen opbouwen de comfortzone langzaam uit te breiden. Dus stukje bij beetje iets wat “vroeger” eng was niet meer eng laten zijn.
Een brein (van mens of paard) in stress kan niet leren …
Daarbij voelt een paard de stress van een mens haarfijn aan en kan deze dan ook overnemen.
Ademhaling en ontspanning
Komen we op het punt van de ademhaling, ademhaling is een manier om letterlijk je stress-systeem (sympatische zenuwstelsel) te resetten en terug te gaan naar rust. Hier heb ik al eens een blog over geschreven. Ademhaling helpt je te kalmeren waardoor je lijf kan ontspannen en je brein weer logisch na kan denken.
Als je ademhaling lastig vind als je gespannen bent kan zingen ook helpen. Zelfs als je dat vals doet.
Centered Riding ®
Vaak heeft een stukje van de angst te maken met onzekerheid over de rijvaardigheden en daarvoor vind ik Centered Riding ® een hele mooie methode om je bewust te maken van je lichaam en de invloed die je daarmee op je paard hebt. Ook heeft Centered Riding 2 prachtige fundamenten (aarden en intentie) die heel goed van pas komen bij ruiters met angst.
Mentale begeleiding: EMDR - alleen bij trauma of ook bij wat-als gedachten ?
Voor het meer psychologische stuk van de angst vind ik EMDR een prachtige methode die ik zelf ook veel toepas bij ruiters met hardnekkige angst. Situaties waarbij de gedachten het lijf negatief beïnvloeden en je het gevoel hebt dat je soms gewoon “verlamd van angst” op je paard zit en niet meer in staat bent op een goede manier te reageren.
Hoewel mensen soms denken dat er voor EMDR een trauma “nodig” is die niet altijd het geval. Het klopt dat EMDR heel goed toe te passen is bij angst na bv een val van een paard maar ook bij negatieve overtuigingen en wat-als denken heb ik positieve ervaringen met EMDR. In het laatste geval ga je dus niet zozeer emoties van de werkelijke negeatieve ervaring (bv val) die er geweest is neutraliseren maar de (irreële) angst voor toekomstige situaties.
Wordt vervolgd ?
Na het lezen van deze blog is je angst nog niet over. En vaak kost dat ook tijd.
Mijn stelregel bij individuele begeleiding is dat je met 3 maanden wekelijks les een heel eind kan komen in het leggen van de basis van het opbouwen van positieve herinneringen.
Zoals ik al aangaf zijn er veel verschillende situaties en oorzaken die angst op kunnen leveren en dus ook verschillende oplossingen.
In de workshop die ik geef over ruiters met angst noem ik verschillende oorzaken en worden oplossingen oververdeeld in oplossingen voor het paard, de ruiter (zowel fysiek als mentaal) en de combinatie.
Mocht je meer willen weten over de begeleiding bij angst dan is dit een mooie startpagina op mijn website:
https://www.paardenpsyche.nl/angstige-ruiter/
Voel je vrij om contact op te nemen …
